Engelli Çalışanın Erken Emeklilik Hakkı


Engelli Devlet Memurları Engelli memurun erken emeklilik hakkını kullanması için (1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası işe girenler) vergi indirim belgesi alması zorunlu değildir.

Engellilerin erken emekliliği sonunda bağlanan maaş yaşlılık maaşıdır. SGK ya emeklilik başvurusunda engelli sağlık raporunun aslı ile yapılmaktadır.

1 Ekim 2008 öncesi işe giren % 40 ve üzeri engelli memurlar 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi olarak 15 yılda erken emeklilik hakkı alırlar. 5434 sayılı Kanun gereğince 1 Ekim 2008 öncesi kanuni tabiriyle engelli kontenjanında işe başlayan memurlar ile engelli kadrosunda olmamasına rağmen memur olmadan önce yüzde 40 ve daha fazla oranlı raporu olanlar 15 yıllık yani 5400 günlük süreyle emekli olmaktadırlar ve olmaya da devam edeceklerdir.

1 Ekim 2008 sonrası işe giren engelli memurlar: 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa tabidirler. Buna göre çalışma gücü kaybı; Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25.maddenin ikinci fıkrasına göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az on beş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

Buna göre işe girmeden önce;

% 60 ve üzerinde engelli olanlar ile bildirim yapmadıkları halde işe girmeden önce %60 ve üzerinde engelli olduğu tespit edilenler malulen emeklilik hakkı elde edemezler.

İşe girerken; % 50 ilâ % 59 arasında engelli olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

% 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94.madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tâbi tutulabilirler.

İşe girdikten sonra yani sonradan engelli olanlardan;

a) Çalışma gücü kaybı oranı % 60 ve üzerinde olanlar 10 yıl /1800 iş günü prim ödenmesi şartı ile malulen emekli olurlar. Ancak başkasının bakımına muhtaç derecede malul olanlar için 10 yıl şartı aranmaksızın 1800 iş günü prim ödenmiş olma şartı ile malulen emekli olurlar.

b)Çalışma gücü kaybı oranı % 50 -% 59 arasında olanlar en az 16 yıl 5760 prim günü

c)Çalışma gücü kaybı oranı % 40 -% 49 arasında olanlar en az 18 yıl 6480 prim günü ile emekli olabilirler.

Engelli İşçi Kadrosunda Çalışanlar İş Kanuna tabi çalışan engellilerin işe giriş tarihlerine göre ve engel oranlarına göre erken emeklilik süreleri farklılık gösterir. 1 Ekim 2008 öncesi işe giren SSK’lı çalışanın engelli erken emeklilik hakkından yararlanması için; gelir vergisi indirimi belgesi almış olması zorunludur.

Sigorta Baş. %40 ile 59 arası %60 ile 79 arası %80 ve üzeri

05.08.1991 ve öncesi 15 yıl; 3600 gün 15 yıl;3600 gün 15yıl; 3600 gün 06.08.1991-05.08.1994 16yıl; 3760 gün 15 yıl 8 ay;3680gün 15 yıl; 3600 gün 06.08.1994-05.08.1997 17 yıl; 3920 gün 16 yıl 4 ay;3760 gün 15 yıl;3600 gün 06.08.1997-05.08.2000 18 yıl; 4080 gün 17 yıl; 3840 gün 15 yıl; 3600 gün 06.08.2000-05.08.2003 19 yıl; 4240 gün 17 yıl 8 ay; 3920gün 15 yıl; 3600 gün 05.08.2003-30.09.2008 20 yıl; 4400 gün 18 yıl; 4000 gün 15yıl;3600 gün

Sigorta Baş. %40 ile 59 arası %50 ile 59 arası %60 ve üzeri

01.10.2008 -31.12.2008 18 yıl;4 bin 100gün 16 yıl;3bin700gün 15yıl;3bin700gün 01.01.2009 -31.12.2009 18 yıl;4 bin200gün 16 yıl;3bin800gün 15yıl;3bin800gün 01.01.2010 -31.12.2010 18 yıl;4 bin300gün 16 yıl;3 bin900gün 15yıl;3bin900 gün 01.01.2011 -31.12.2011 18 yıl;4 bin400gün 16 yıl;4bin gün 15yıl;3bin 960gün 01.01.2012 -31.12.2012 18 yıl;4bin500gün 16 yıl;4bin100gün 15yıl;3bin960gün 01.01.2013 -31.12.2013 18 yıl;4bin600gün 16 yıl;4bin200 gün 15yıl;3bin960gün 01.01.2014-31.12.2014 18 yıl;4bin600gün 16 yıl;4bin300 gün 15yıl;3bin960gün 01.01.2015’den sonra 18 yıl;4bin680gün 16 yıl;4 bin320 gün 15yıl;3bin960gün

Bağ-Kur İçin Erken Emeklilik Düzenlemesi 5510 Sayılı Kanununa göre engel oranı %40 ve üzerindeki engelliler hem çalışarak hem de isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek erken emeklilik haklarını kullanabilirler.

1 Ekim 2008 öncesinde Bağ-Kurlu olan engellilere erken emeklilik hakkı tanınmamışken bu tarihten sonra Bağ-Kurlu engellilere de erken emeklilik hakkı verilmiştir. Bağ-Kurlu engelli çalışanların erken emeklilik vergi indirimi belgesi almak zorunluluğu yoktur.

Bağ-Kurlular Çalışma Gücünde Kayıp Oranı ve emeklilik için gerekli süreler:

%60 ve daha çok olanlar 15 yıl, 3 bin 960 gün

%50 – %59 arası olanlar 16 yıl, 4 bin 320 gün

%40-%49 arası olanlar 4 bin 680 günde emeklilik hakkı alırlar.

© Kocaeli Valiliği Engelli Bilgilendirme Sitesi